ทำไมคนรัสเซียถึงไม่ยิ้ม... ...คำถามนี้มีคำตอบ

ทำไมคนรัสเซียถึงไม่ยิ้ม... ...คำถามนี้มีคำตอบ

คำถามนี้เป็นคำถามที่เกิดขึ ้นมากมายในหมู่คนไทยและชาวต ่างชาติ ไม่ว่า จีน เขมร เวียดนาม หรือแม้แต่ชาวยุโรป ที่มองว่าชาวรัสเซียเป็นเสื อยิ้มยาก ชอบทำหน้าบึ้งขึงขันอยู่ตลอ ดเวลา นอกจากประเด็นนี้ยังเป็นที่ พูดกันกันในหมู่ชาวต่างชาติ ถึงชาวรัสเซียในวงสนทนาแล้ว  ตามบล็อกต่างๆ หรือเวปไซต์ท่องเที่ยวประเด ็นนี้ก็เป็นประเด็นหนึ่งที่ อยู่ในกระทู้สนทนาเช่นกัน ชาวรัสเซียเองก็ยอมรับว่าชนชาติตนเอง นั้นเป็นชนชาติที่ยิ้มน้อยห ากเทียบกันกับชาติอื่นๆ แต่ในการอธิบายถึงสาเหตุของ การยิ้มน้อยนี้ เราไม่สามารถตอบได้ทันทีโดย ไม่พิจารณาถึงบริบทโดยรวม โดยเฉพาะการให้ความหมายและค ำจำกัดความในเรื่องการ “ยิ้ม” 

และเนื่องจากคำถามที่ว่า «เหตุใดคนรัสเซียถึงไม่ยิ้ม » ยังคงเป็นคำถามที่คนทุกชนชา ติยังสงสัย รวมถึงชาวไทยเช่นเราๆ ดังนั้นในบทความนี้จะขอยกตั วอย่างคำอธิบายของนักภาษาศา สตร์ที่มีชื่อเสียงของรัสเซ ียท่านหนึ่งที่ชื่อว่า โจเซฟ สเตรนิน (Иосиф Стернин ) ซึ่งท่านได้อธิบายถึงสาเหตุ ที่ชาวรัสเซียไม่ค่อยยิ้มเอ าไว้ดังนี้

1 การยิ้มในการสนทนาของชาวรัส เซียไม่ถือว่าเป็นสัญลักษณ์ ของความสุภาพหรือความอ่อนน้ อม ซึ่งต่างจากยุโรปที่การยิ้ม ระหว่างการสนทนาสื่อความหมา ยไปในทางนั้น ดังนั้นยิ่งคนๆ นั้นยิ้มมากเท่าไหร่ ก็ยิ่งแสดงให้เห็นว่าคนๆ นั้นต้องการแสดงถึงความเป็น มิตรต่อคู่สนทนามากเท่านั้น  การยิ้มตลอดเวลานี้ชาวรัสเซ ียเรียกกัน (Дежурная улыбка) ซึ่งหมายถึงการยิ้มอยู่ตลอด เวลา หรือในความหมายแบบไทย คือ การยิ้มที่คล้ายกับการปั้นย ิ้มหรือฝืนยิ้ม ทั้งนี้เพราะชาวรัสเซียเชื่ อว่า เป็นไปไม่ได้ที่คนๆหนึ่งจะด ีใจหรือรู้สึกชื่นชอบอะไรอย ู่ตลอดเวลาซึ่งเป็นเหตุให้เ ขาต้องยิ้มอยู่ตลอดวัน ดังนั้น การยิ้มเช่นนี้ในความหมายขอ งชาวรัสเซียจึงมองว่าเป็นสิ ่งที่ไม่ดี เพราะแสดงให้เห็นถึงความไม่ จริงใจ หรือต้องการปกปิดความรู้สึก ที่แท้จริงของตนเองด้วยรอยย ิ้ม ด้วยเหตุที่การยิ้มของชาวรั สเซียไม่มีความหมายในรูปแบบ ที่แสดงถึงการอ่อนน้อมจึงทำ ให้ชาวรัสเซียไม่แสดงรอยยิ้ มในความหมายเช่นนี้ ความหมายของรอยยิ้มตามแบบฉบ ับรัสเซียแล้ว เป็นการแสดงถึงการชื่นชอบส่ วนตัวที่แสดงออกอย่างจริงใจ และออกมาจากข้างในตามความรู ้สึกจริงเท่านั้น 

2 ชาวรัสเซียไม่ยิ้มกับคนแปลก หน้า การยิ้มระหว่างการสนทนาจะเก ิดขึ้นเฉพาะกับคนที่รู้จัก และด้วยเหตุนี้หลายคนที่เคย อยู่รัสเซียจะพบว่า พ่อค้าแม่ค้าชาวรัสเซียมักจ ะไม่ยิ้มให้กับลูกค้า ทั้งนี้ก็เพราะว่าพ่อค้าแม่ ค้าเหล่านั้นเค้ารู้สึกว่าต นเองไม่ได้รู้จักสนิทสนมกัน กับลูกค้าเป็นการส่วนตัว ดังนั้นก็ไม่จำเป็นต้องยิ้ม ให้กับคนที่ไม่รู้จัก แต่ถ้าหากว่าพ่อค้าแม่ค้าเห ล่านั้นได้รู้จักกันแล้ว แต่นอนว่าพวกเค้าจะยิ้มให้ก ับลูกค้าอย่างแน่นอน

3. ในสายตาของชาวรัสเซีย การตอบด้วยรอยยิ้มถือเป็นเร ื่องไม่ปกติ หรือประหลาด ในกรณีของชาวไทยเรา หากเราเห็นใครยิ้มให้ เราจะรู้สึกดีเป็นมิตรและยิ ้มตอบ แม้ว่าคนๆ นั้นจะรู้จักหรือไม่ แต่ในกรณีของชาวรัสเซียแล้ว  โดยเฉพาะอย่างยิ่งในกรณีที่ คนไม่รู้จักยิ้มให้ เค้าจะรู้สึกว่าเกิดอะไรผิด ปกติในตัวเขาหรือเปล่า ทำไมคนอื่นถึงยิ้มให้ เช่น จะมองว่าตัวเองแต่งตัวตลกหร ือเปล่า หรือทรงผมผิดปกติ ชาวรัสเซียจะมองหาสาเหตุของ การยิ้มนั้นทันที ว่าเป็นเพราะอะไร ทำไมถึงยิ้มให้ เป็นต้น 

4. การที่ชาวรัสเซียคนหนึ่งจะย ิ้มได้ เขาจะต้องมีสาเหตุของการยิ้ มที่เพียงพอหรือชัดเจน โดยเฉพาะจากสายตนคนอื่นที่ม องว่าสิ่งนั้นเหมาะกับการยิ ้ม ดังนั้น เขาจึงไม่รู้สึกเคอะเขินที่ จะยิ้มเพราะสถานการณ์นั้นเป ็นสถานการณ์ที่ชัดเจนในสายต าของทุกคน ซึ่งในเรื่องการยิ้มหรือหัว เราะอย่างมีเหตุผลนั้นปรากฏ อยู่ในสุภาษิตของรัสเซียมาก มาย หนึ่งในนั้นก็คือ สุภาษิตที่ว่า “การหัวเราะโดยปราศจากเหตุผ ล เป็นสัญลักษณ์ของคนโง่” «Смех без причины — признак дурачины».

5. การไม่ยิ้มของคนรัสเซียไม่ไ ด้แสดงว่าคนรัสเซียอยู่กับค วามโศกเศร้า หรือเป็นคนซีเรียสเสมอไป ชาวรัสเซียในความเป็นจริงแล ้วส่วนใหญ่เป็นคนร่าเริง มีความสนุกสนานในชีวิต และมีอารมณ์ขัน ซึ่งสิ่งเหล่านี้สะท้อนให้เ ราเห็นได้จากสุภาษิตและคติพ ื้นบ้านของรัสเซียมากมายที่ สอนให้รู้ว่า ไม่ควรยิ้มหรือหัวเราะมากเก ินไปหรือไม่มีเหตุผล เช่น Шутка до добра не доводит. ( เรื่องตลกไม่ได้นำพามาซึ่งส ิ่งดีๆ) И смех наводит на грех. (เสียงหัวเราะนำพามาซึ่งบาป ) И смех, и грех. (ทั้งขำ ทั้งบาป) Иной смех плачем отзывается. (บางครั้งเสียงหัวเราะอาจจบ ลงด้วยการร้องไห้) В шутках правды не бывает.(ในเรื่องขบขันไม่มี เคยมีเรื่องจริง) 

6. ชาวรัสเซียจะไม่ยิ้มในระหว่ างการทำงานสำคัญที่ได้รับมอ บหมาย โดยเฉพาะหากงานนั้นเป็นงานท ี่จริงจัง เป็นทางการ หรือเคร่งเครียด เช่น เจ้าหน้าที่ศุลกากรในสนามบิ นจะไม่ยิ้มให้กับผู้เดินทาง ผ่านเข้าออกโดยทั่วไป เพราะว่างานนั้นเป็นงานที่ม ีความสำคัญและมีความจริงจัง  และเป็นทางการ ซึ่งคนในตำแหน่งที่สำคัญๆ เหล่านี้ การยิ้ม ไม่ถือเป็นที่ยอมรับของชาวร ัสเซีย เพราะจะถูกมองว่าเป็นคนไม่จ ริงจัง หรืออาจถูกมองว่าเป็นตัวตลก  ด้วยเหตุนี้ การยิ้มของชาวรัสเซียจึงเป็ นเอกลักษณ์ที่แตกต่างจากชนช าติอื่น 

7. รอยยิ้มในความหมายของชาวรัส เซียนั้นมีความหมายที่แสดงอ อกถึงความจริงใจและความบริส ุทธิ์ใจเท่านั้น เป็นสิ่งที่แสดงออกถึงอารมณ ์ที่แท้จริง และแสดงออกผ่านรอยยิ้มอย่าง จริงใจ และเป็นสัญลักษณ์ในการแสดงอ อกถึงความสัมพันธ์อันดีต่อค ู่สนทนา ซึ่งจะเกิดขึ้นก็ต่อเมื่อได ้รู้จักและสนิทสนมกันแล้วเท ่านั้น

จากสาเหตุข้างต้น คงพอที่จะทำให้คนไทยอย่างเร าเข้าใจและให้คุณค่ากับรอยย ิ้มของชาวรัสเซียมากขึ้น และหากว่าวันนึงคุณเห็นชาวร ัสเซียยิ้มให้ด้วยสายตาเป็น มิตรแล้ว จงภูมิใจในตัวเองเถิดที่คุณ เป็นสาเหตุที่เพียงพอที่ทำใ ห้เสือตัวนี้ยิ้มออกมาได้ เพราะมันเกิดขึ้นได้ยากซะจร ิงๆ )))))))

-- Bussy Russia --