ควาส เครื่องดื่มพื้นเมืองรัสเซียจากขนมปังดำ

ควาส - เครื่องดื่มพื้นเมืองรัสเซียจากขนมปังดำ

เครื่องดื่มของชาวรัสเซียในช่วงหน้าร้อน ไม่พูดถึง “ควาส” ไม่ได้ เครื่องดื่มชนิดนี้ถือกันว่าเป็นเครื่องดื่มที่ไม่มีแอลกอฮอล์ แต่ในสมัยโบราณด้วยกระบวนการผลิตแบบเข้มข้นและยาวนาน เครื่องดื่มนี้เรียกได้ว่าเหมือนเบียร์หรือไวน์ย่อมๆ ก็ว่าได้ ชาวรัสเซียในโบราณเชื่อว่าควาสเป็นเครื่องดื่มที่ใช้บำบัดโรคได้ ดังนั้นในสมัยก่อนจึงทำกินกันไม่เพียงเฉพาะในครัวเรือนเท่านั้น แต่ยังรวมถึงในโรงพยาบาล ซึ่งเอาไว้ให้ผู้ป่วยหนักดื่มอีกด้วย

ควาสเป็นเครื่องดื่มที่มีความเป็นมานับพันปีในดินแดนชาวสลาฟ ว่ากันว่าเกิดจากการค้นพบเครื่องดื่มนี้โดยบังเอิญโดยชายชาวนาคนนึง เรื่องของเรื่องก็มีอยู่ว่า วันนึงข้าวไรน์ที่เค้าเก็บไว้ในยุ้งเกิดเปียกจากฝน ชายชาวนาคนนี้ก็ไม่รู้จะทำยังไง ก็เลยเอาไปตากแดด โดยหวังว่ามันจะแห้ง แต่ด้วยความชื่นกับแสงแดด ทำให้เม็ดธัญพืชกลับมีรากงอกออกมา เห็นดังนั้นชายชาวนาจึงหมดทางเลือก เลยเอาธัญพืชทั้งหมดไปโม่ให้กลายเป็นแป้ง แล้วก็นำไปอบ แต่หลังจากอบเสร็จเรียบร้อย พอชิมดูก็เห็นว่ามันมีรสชาติเปรี้ยว ก็เลยตัดสินใจเอาไปแช่น้ำเพื่อหวังว่าความเปรี้ยวมันจะลดลง แต่ลืมทิ้งไว้อยู่สองวัน เวลาผ่านไปทำให้แป้งที่แช่เละจนตกตะกอน พอชายชาวนาเปิดโหลออกมาก็พบว่า กลิ่นของน้ำหมักขนมปังมีกลิ่นหอมและมีรสชาติอร่อย และนี่ก็เลยกลายเป็นที่มาของควาสในตำนานนั่นเอง

ต่อมาก็มีอาชีพใหม่เกิดขึ้น ก็คือ อาชีพคนทำควาส อาชีพนี้ถือเป็นอาชีพที่มีเกียรติมาก และคนกลุ่มนี้แหละที่ดัดแปลงสูตรต่างๆ ของควาส โดยผสมโน่น นั่น นี่ เข้าไปในควาส ไม่ว่าจะเป็น ลูกแพร์ ใบมิ้น แอปเปิ้ล พริกไทย ลูกเกด และอื่นๆ อีกมากมาย ทำให้ควาสมีความหลากหลาย และมีรสชาติแตกต่างกัน

วิธีการทำควาสในอดีตใช้เวลานานมาก แต่ในปัจจุบันอาศัยยีสต์เป็นตัวช่วยเร่งการทำปฏิกริยา โดยเริ่มต้นจากการทำเชื้อควาสโดยนำเอาขนมปังดำแช่น้ำพร้อมกับยีสต์และน้ำตาลเล็กน้อยทิ้งไว้สองถึงสามวันในโหลแก้ว จากนั้นนำเอาขนมปังดำอีกส่วนหนึ่งไปตากหรืออบแห้ง ใส่ขนมปังดำที่อบแห้งลงในโหลแก้วอีกใบ จากนั้นเติมน้ำร้อนและน้ำตาลลงไป คนให้เข้ากัน เมื่อเข้ากันดีแล้วก็ให้นำเอาเชื้อควาสที่ทำทิ้งไว้ก่อนหน้านี้มาเติมลงไป แช่ทิ้งไว้รวมกันอีกหนึ่งวันจนขึ้นฟองเล็กน้อย เมื่อครบหนึ่งวันก็กรองเอาเนื้อขนมปังออกให้เหลือแต่น้ำ จะได้น้ำสีออกน้ำตาลนวล และมีกลิ่นเปรี้ยวๆ บวกกับรสชาติอมหวานเล็กๆ ถือเป็นอันเสร็จสิ้นวิธีการทำควาสแบบพื้นบ้าน

สำหรับใครที่ขี้เกียจทำ ก็มีควาสเป็นขวดวางขายอยู่ในห้างสรรพสินค้าทั่วไป หรือใครสะดวกอยากทำเองก็มีควาสสำเร็จรูปเช่นกัน (ในเวปไซต์เราก็มีขาย แอบโฆษณาซะเลย 5555)

ส่วนใครมีโอกาสไปรัสเซียลองไปหาทานกันดูได้ อ้อ....ควาสนอกจากจะนำมาดื่มดับกระหายแล้ว ชาวรัสเซียยังเอามาทำเป็นซุปเย็นที่เรียกว่า อะโครชก้า (Окрошка) อีกด้วยนะ อยากรู้ว่ารสชาติเป็นไง มีโอกาสไปรัสเซียเมื่อไหร่ลองทานดู

ติดตามบทความดีๆ ต่อได้ที่: www.facebook.com/thairussianhub